Leki przeciwbólowe – rodzaje i zastosowanie

Spis treści

1. Leki przeciwbólowe – metamizol
2. Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) – grupa leków przeciwbólowych
3. Leki przeciwbólowe – paracetamol

Leki przeciwbólowe – metamizol

Metamizol działa przeciwbólowo i przeciwgorączkowo, nie ma jednak działania przeciwzapalnego. Jest skuteczny w ostrych bólach o średnim nasileniu, a dzięki niewielkim właściwościom zwiotczającym mięśnie, sprawdza się nie tylko przy bólach głowy, ale także w bólach menstruacyjnych. Jest dobrą alternatywą dla niesteroidowych leków przeciwzapalnych (o ile ból nie jest wywołany przez stan zapalny), ponieważ jego stosowanie obarczone jest mniejszym ryzykiem skutków ubocznych. Nie powinny go zażywać osoby z chorą wątrobą lub nerkami, kobiety w ciąży, dzieci do 1. roku życia oraz osoby z zaburzeniami w produkcji białych krwinek. Metamizol stosowany jest często w szpitalach.

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) – grupa leków przeciwbólowych

Niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi leczymy przede wszystkimi ostry ból o małym lub średnim nasileniu, a także bóle przewlekłe, przede wszystkim te o charakterze zapalnym. Stosuje się je po operacjach, w bólach głowy, bólach miesiączkowych, reumatycznych, przy zwyrodnieniach stawów i kręgosłupa czy w bólu pourazowym. Terapia niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi jest skuteczna, jednak obarczona relatywnie dużym ryzykiem skutków obocznych, takich jak perforacja błony śluzowej żołądka i dwunastnicy zaburzeń pracy układu sercowo-naczyniowego i pracy nerek. Ryzyko zwiększa się wraz z wydłużaniem przyjmowania NLPZ. Ponadto należy pamiętać, że wszystkie niesteroidowe leki przeciwzapalne charakteryzują się efektem pułapowym – zwiększanie dawek nie zwiększa działania leku.

Do niesteroidowych leków przeciwzapalnych należy Ibuprofen na bóle głowy, zębów, mięśni, stawów, menstruacyjne i na gorączkę. Ma silne właściwości przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne. Innym NLZP jest kwas acetylosalicylowy. Uznawany za najbardziej uniwersalny lek przeciwbólowy, który – oprócz bólu – zwalcza także gorączkę i stany zapalne. Zapobiega także tworzeniu się zakrzepów. Ponadto wykazano jego skuteczność w zapobieganiu nowotworom. Aspiryna stosowana może być w bólach głowy, zębów, mięśni oraz w przypadku gorączki i stanów zapalnych. Przeciwwskazaniem do stosowania kwasu acetylosalicylowego jest choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy, skaza krwotoczna, ciężka niewydolność nerek lub serca, stosowanie niektórych leków onkologicznych oraz trzeci trymestr ciąży.

Leki przeciwbólowe – paracetamol

Paracetamol o działaniu przeciwbólowym i przeciwbólowym działa w centralnym układzie nerwowym (a nie w ognisku zapalnym), gdzie zmniejszając wrażliwość receptorów bólowych, zwiększa „odporność” na ból, tzw. próg bólu. Paracetamol ma niewielkie działanie przeciwzapalne. Jest stosunkowo bezpieczny dla żołądka, mogą go także stosować osoby z cukrzycą, wrzodami żołądka czy nadciśnieniem tętniczym. Paracetamol skutecznie zwalcza ból głowy, zębów (również po zabiegach stomatologicznych),  ból stawów i kości, nie radzi sobie jednak z bólami kręgosłupa.

Należy pamiętać, by bez konsultacji z lekarzem prowadzącym, nie łączyć różnych rodzajów leków przeciwbólowych, ponieważ może to osłabiać ich skuteczność, a także skuteczność innych przyjmowanych leków. Należy także zapoznać się z treścią ulotki każdego leku oraz bezwzględnie przestrzegać dawkowania i innych zaleceń producenta leku przeciwbólowego.